Czym jest RRSO i co właściwie mówi o koszcie kredytu?

Skrót RRSO zna już nie tylko prawie każdy dorosły, ale nawet i dzieci. Pojawia się wszędzie – w reklamach telewizyjnych, na billboardach, a także w witrynach sklepowych czy banerach internetowych. Nic dziwnego. Według przepisów musi być on podany przy każdej ofercie pożyczki i kredytów, ponieważ jest to jeden z czynników, który wpływa na koszty zobowiązania.  Dowiedz się, co to jest RRSO i do czego służy.

RRSO – co to jest?

RRSO to Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania. Jest to wskaźnik wyrażony procentowo, który określa wysokość całkowitego kosztu kredytu, jaki trzeba będzie ponieść w stosunku rocznym. Jest to niezwykle ważna informacja dla przyszłego kredytobiorcy. Na jej podstawie można:

• obliczyć cenę, jaką trzeba zapłacić za zobowiązanie wobec banku lub firmy pożyczkowej – zatem możesz łatwo ustalić, czy stać Cię na ten kredyt lub pożyczkę, czy też nie;
• porównać dostępne oferty bez zbędnego wchodzenia w szczegóły – znacznie ułatwia to podjęcie decyzji odnośnie do tego, który kredyt jest korzystny dla Twojej sytuacji finansowej. Ponadto w ten sposób oszczędza się czas, który można przeznaczyć na realizację swoich pasji czy aktywności z rodziną. 

Według ustawy o kredycie konsumenckim każdy bank, a także firmy pożyczkowe, mają obowiązek umieszczać RRSO obok swojej oferty. 

RRSO – co składa się na wskaźnik?

Wiele osób zastanawia się, co to jest RRSO w banku. Na jakiej podstawie jest obliczany? Wbrew pozorom nie jest ustalany „odgórnie”. Na jego wysokość wpływają wszystkie koszty, jakie trzeba ponieść po zawarciu umowy kredytowej. Są to oprocentowanie, prowizja oraz opłata przygotowawcza. Ponadto w RRSO może być wliczane także ubezpieczenie kredytu. 

• Oprocentowanie 

Jest to główna cena kredytu lub pożyczki. Jest wyrażona procentowo i od niej zależy wysokość odsetek, jakie trzeba zwrócić do danej instytucji. Ponadto wpływa na zdolność kredytową – im niższa, tym lepsza ocena Twojej sytuacji finansowej.

Na oprocentowanie składają się dwa czynniki:

• wskaźnik WIBOR – jest to stawka bazowa oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym, czyli tego, na jakich warunkach banki mogą udzielać sobie pożyczek. WIBOR może się zmieniać co 1, 3 lub 6 miesięcy i znacząco podwyższać lub zmniejszać całkowity koszt kredytu. Warto pamiętać, że jako klient nie możesz jej negocjować. Jest ona ustalona odgórnie. Bank również nie może jej zmniejszać; 
• marża – jest wyrażona procentowo. Określa zarobek instytucji po udzieleniu Ci kredytu. Jest w całości zależna od ustaleń banku. Oznacza to, że można próbować ją negocjować. 

Co ważne, oprocentowanie może być stałe bądź zmienne. W pierwszym przypadku utrzymuje się na tym samym poziomie przez pewien czas ustalony w umowie – może to być np. 5 lat. Zatem nawet jeśli WIBOR spada lub rośnie, oprocentowanie wciąż wynosi tyle samo. Po  upływie określonego czasu bank dokonuje aktualizacji i ustala nowe warunki kredytu. 

W drugim przypadku wysokość oprocentowania stale się zmienia – co 1, 3 lub 6 miesięcy, tak jak WIBOR. To sprawia, że rata może nie tylko rosnąć w trakcie trwania umowy, ale także zmniejszać się. Taka sytuacja miała miejsce np. na początku pandemii w 2020 roku, gdy wskaźnik WIBOR był bardzo niski. 

• Prowizja

Jest to jednorazowa opłata pobierana za udzielenie Ci kredytu czy pożyczki oraz za wszelkie czynności związane z obsługą produktu bankowego. Zazwyczaj jest określona w procentach i jej wysokość zależy od pozyskiwanej kwoty.

Natomiast w kredytach i pożyczkach gotówkowych prowizja może wynieść nawet kilkanaście procent. Niektóre banki decydują się zrezygnować z pobierania tej opłaty w celu zachęcenia kredytobiorców do skorzystania z oferty. Pozwala to znacznie obniżyć RRSO.

• Ubezpieczenie

Jest to opłata, którą można, ale nie trzeba ponosić. Zakup ubezpieczenia jest opcjonalny, jednak jeśli się na nie zdecydujesz, bank może np. zrezygnować z prowizji lub obniżyć marżę. Dlatego warto wcześniej to rozważyć i dokładnie sprawdzić, jaka oferta jest bardziej opłacalna – z polisą czy bez niej. 

Ponadto ubezpieczenie gwarantuje pewność, że jeśli nie będzie można spłacić zobowiązania przez losową sytuację, Twoi bliscy nie zostaną nim obciążeni. 

Warto pamiętać, że cena polisy jest ustalana w oparciu o indywidualne czynniki. Na szczęście zazwyczaj nie są to wysokie koszty, więc nie obciążą nadmiernie domowego budżetu.

RRSO – co wpływa na jego wysokość?

Wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania może być różna, nawet jeśli wnioskujesz o tę samą kwotę. Wpływ na to mają m.in.:

• okres spłaty – im krótszy czas kredytowania, tym wyższe RRSO. Wynika to z tego, że wskaźnik jest liczony w skali rocznej, a ponadto uwzględnia fakt, że pieniądze z czasem tracą na wartości. Zatem pożyczka na krótszy okres, np. 3-6 miesięcy będzie miała znacznie wyższe RRSO, niż produkt bankowy zaciągnięty na 12 miesięcy; 
• rodzaj rat – przy kredycie z ratami równymi RRSO będzie niższe niż w przypadku pożyczki z ratami malejącymi.

Zatem opieranie się wyłącznie na rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania podczas wybierania produktu bankowego może być mylące i sprawić, że poniesiesz większe koszty. Warto na to uważać!

RRSO – jakie korzystne?

Rozważasz wybór kredytu, ale nie wiesz, na jaką ofertę się zdecydować? Jakie RRSO jest korzystne? Odpowiedź nasuwa się sama – jak najniższe! Jednak jest pewien warunek. Aby na podstawie wskaźnika sprawdzić, która pożyczka jest najkorzystniejsza, trzeba zadbać o to, żeby oferty miały takie same parametry, czyli:

• opiewać na tę samą sumę,
• być rozłożone na taki sam okres spłaty.
• mieć taki sam rodzaj rat, czyli albo malejące, albo równe.

Dopiero wtedy można posłużyć się wskaźnikiem RRSO do oceny, czy dana oferta jest korzystna, czy też nie. W innym przypadku należy patrzeć na inne parametry kredytu.

RRSO 0% – czy to dobre rozwiązanie?

Często można spotkać się z ofertą kredytu czy zakupu sprzętu na raty, gdzie RRSO wynosi 0%. Zastanawiasz się, czy to korzystne rozwiązanie? Zdecydowanie tak. Jeśli rzeczywista roczna stopa oprocentowania jest równa zeru, oznacza to, że nie poniesiesz żadnych kosztów związanych z zawarciem umowy. Zatem trzeba będzie zwrócić do banku dokładnie tyle, ile zostało pożyczone. 

Dzięki temu nie trzeba wykorzystywać wszystkich swoich oszczędności, aby pokryć planowane inwestycje. Można więc zachować płynność finansową bez ponoszenia dodatkowych kosztów. 

Nie tylko RRSO – na co zwrócić uwagę podczas porównywania warunków kredytu?

Chcesz porównać dostępne promocje w bankach czy firmach pozabankowych, jednak warunki ich ofert różnią się od siebie? Nie bazuj na RRSO. Porównywanie różnych kredytów wyłącznie na podstawie tego wskaźnika to jak sprawdzanie, co lepsze do szarlotki – jabłko, czy gruszka. 

Oba rodzaje owoców są słodkie. Jednak pomimo tego nie wybierzesz gruszek, ponieważ zbytnio rozpadają się podczas pieczenia i mogą zepsuć danie. Za to zaczniesz porównywać różne odmiany jabłek. Dopiero w momencie, gdy nie będzie tych owoców, weźmiesz pod uwagę inne produkty. Niemniej przed podjęciem decyzji nie będzie liczyć się tylko to, że są słodkie. Dokładnie sprawdzisz ich konsystencję i soczystość, a to wszystko po to, żeby uzyskać doskonały deser.

W przypadku pożyczek jest podobnie. Każdy kredyt jest dobry, jednak nawet jeśli któreś z nich ma atrakcyjnie niskie RRSO, nie oznacza to, że jest dla Ciebie odpowiedni i przyniesie korzyści. Jeśli nie ma możliwości porównania ofert o takich samych parametrach, wówczas trzeba wziąć pod uwagę pozostałe dostępne opcje. Jednak w tym przypadku należy porównać także inne opłaty, takie jak:

• całkowity koszt kredytu – składają się na to odsetki, prowizja, opłata przygotowawcza i ubezpieczenie. Jest ona wyrażona kwotowo, zatem można dokładnie zobaczyć, ile trzeba zwrócić do banku czy firmy pożyczkowej. Na wiele osób ten wskaźnik działa, jak „kubeł zimnej wody” i zmusza do zastanowienia się, czy wzięcie kredytu to naprawdę dobry wybór; 
• wysokość odsetek – jest to istotne, gdy rozważasz kredyty na tę samą kwotę, ale na różny okres. Gdy skracasz czas spłaty RRSO może znacznie rosnąć. Warto jednak zauważyć, że w większości przypadków wysokość odsetek maleje. Wynika to z tego, że szybciej spłaca się kapitał, a więc każdego miesiąca oprocentowanie jest liczone od mniejszej kwoty;
• wysokość raty – to ważny czynnik, który wpływa na Twoją płynność finansową. Skrócenie okresu kredytowania, a przez to zmniejszenie całkowitego kosztu kredytu, może być atrakcyjne, jednak może wiązać się ze znacznym podniesieniem raty. Dlatego przed podjęciem decyzji zastanów się, czy będziesz w stanie finansowo „udźwignąć” taką kwotę. Jeśli nie, rozważ dłuższy okres kredytowania. Jednocześnie pamiętaj, że większość banków umożliwia przedwczesną spłatę zobowiązania. Spłacając kapitał, możesz skrócić czas spłaty, a przez to zmniejszyć odsetki, zachowując wciąż taką samą, niską ratę. 

Jak widać RRSO to ważny wskaźnik, jednak nie jest wyrocznią, która decyduje o tym, czy wybrany kredyt jest dobry, czy też nie. Dlatego przed podjęciem decyzji dokładnie przeanalizuj wszystkie informacje na temat pożyczki. Jeśli masz wątpliwości, zawsze możesz skorzystać z pomocy ekspertów kredytowych.