Polacy czekają na „Bezpieczny kredyt 2%”
„Bezpieczny kredyt 2%” to program rządowy, którego celem jest pomoc w sfinansowaniu pierwszego mieszkania lub domu. Głównym założeniem programu jest dopłata do raty kredytu hipotecznego na skutek czego oprocentowanie tego kredytu przez pierwsze 10 lat będzie o wiele niższe. Dzięki temu beneficjent zapłaci dużo mniejszą ratę. Założenia “Bezpiecznego Kredytu 2% stanowią uzupełnienie, funkcjonującej już na rynku ustawy o Rodzinnym Kredycie Mieszkaniowym. Ostateczne zapisy ustawy będzie można zweryfikować po przeprowadzeniu pełnego procesu legislacyjnego.
„Bezpieczny kredyt 2%” – co warto wiedzieć
Celem „Bezpiecznego kredytu 2%” jest pobudzenie popytu na zakup mieszkań, dzięki czemu możliwe będzie ożywienie całego rynku mieszkaniowego, a także innych sektorów gospodarki. Skorzystają na nim potencjalni nabywcy mieszkań, firmy deweloperskie, przedsiębiorstwa budowlane i wykończeniowe oraz wiele innych sektorów gospodarki. Program rządowy skierowany jest do osób, które chcą nabyć swoją pierwszą nieruchomość i zakłada wsparcie w dwóch wariantach:
- „Bezpieczny kredyt 2%”,
- „Konto Mieszkaniowe”.
„Bezpieczny kredyt 2%” powinien rozwiązać problem wysokiego progu dostępu do kredytów mieszkaniowych, który dla wielu osób jest nie do przeskoczenia. Rynek liczy na to, że program stanowi szansę na ożywienie rynku mieszkaniowego w najbliższym czasie. Szerokie grono potencjalnych zainteresowanych z dopłatami już teraz rezerwuje mieszkania od deweloperów i osób prywatnych oraz konsultuje swoją potencjalną zdolność kredytową u pośredników kredytowych.
KNF w lutym 2023 r. wycofał zalecenie dla banków, dotyczące 5% bufora na ryzyko wzrostu stóp procentowych przy ocenie zdolności kredytowej. Obniżenie bufora do poziomu 2,5% dla stopy okresowej stałej oznacza wyższą zdolność kredytową dla potencjalnych kredytobiorców. Oczywiście poziom 2,5% traktowany jako minimalny. Dodatkowo powinien podlegać on weryfikacji i ewentualnej redefinicji przez bank. Natomiast w przypadku kredytów opartych o oprocentowanie zmienne, powinien zostać zastosowany adekwatnie wyższy poziom bufora. Za właściwą ocenę ryzyka jest odpowiedzialny zarząd danego banku. Obniżenie bufora dla stopy procentowej przez KNF spowodowało wzrost zdolności kredytowej. Poskutkowało to wzrostem średniej kwoty wnioskowanego kredytu mieszkaniowego (dane BIK). Oprocentowanie kredytu mieszkaniowego to jeden z parametrów mający wpływających na całkowity koszt związany ze spłatą zobowiązania. Obecnie banki w Polsce oferują kredyty mieszkaniowe ze stałym (okresowym) lub zmiennym oprocentowaniem. Im wyższe oprocentowanie tym wyższa całkowita kwota do spłaty. Oznacza to również niższą rentowność niż najem oraz mniejszą stopę zwrotu w lokowaniu oszczędności w nieruchomościach.
Na ten moment nie wiadomo, w jaki sposób banki przygotują swoje oferty kredytowe do programu „Bezpieczny kredyt 2%”. Projekt ustawy już teraz zakłada, że banki będą musiały przesyłać informacje do BGK (Banku Gospodarstwa Krajowego), dotyczące oprocentowania kredytów mieszkaniowych innych niż „Bezpieczny kredyt 2%”. Wysokość dopłaty do raty „Bezpiecznego kredytu 2%” będzie obliczał bank kredytujący w oparciu m.in. o wskaźnik średniej kwartalnej stopy procentowej (ustala BGK). Ten wskaźnik stanowi iloczyn współczynnika 0,9 i średniej ważonej stopy oprocentowania nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych z okresowo stałą stopą procentową, innych niż „Bezpieczny kredyt 2%”.
„Bezpieczny kredyt 2%” to nic innego jak propozycja pokrycia różnicy w oprocentowaniu kredytu z 5-letnią gwarancją stałej stopy procentowej – po tym okresie ustalanej ponownie na kolejny okres 5-letni wraz z nową wysokością dopłat. Kredytobiorca biorący udział w programie, tak naprawdę ma pewność wysokości rat kredytu przez pierwsze pięć lat kredytowania (dopłaty przysługują przez 10 lat). Nie do przewidzenia jest to, jak rynek kredytowy będzie wyglądał za pięć lat i jaki będzie wskaźnik średniej kwartalnej stopy procentowej, o który opiera się wzór na wyliczenie dopłat.
Jak zapobiec podwyżkom cen mieszkań
Już dziś można usłyszeć w mediach, że deweloperzy podnoszą ceny mieszkań w oczekiwaniu na kredyty z dopłatami. W ubiegłym roku ceny transakcyjne często były niższe od ofertowych, a wiele firm deweloperskich proponowało kupującym rabaty na zakup mieszkania. Natomiast w tym roku obserwuje się w biurach sprzedaży deweloperów podwyżki cen ofertowanych mieszkań. Do biur sprzedaży mieszkań wrócili ci, którzy wstrzymywali się z decyzją o zakupie mieszkania z powodu nieposiadania zdolności kredytowej. Sposobem na walkę z drożejącymi mieszkaniami, może być proponowana przez rząd strona internetowa, na której będzie podgląd cen transakcyjnych nieruchomości z podziałem na miejscowość, dzielnice i metraż. Powyższe dane będą przekazywane przez notariuszy. Dzięki temu kupujący będzie mógł porównać oferty i sprawdzić czy nie przepłaca za dane mieszkanie. W ramach nowych regulacji deweloperzy będą zobowiązani to umieszczania aktualnych cen na stronie internetowej.
Podsumowanie
Podsumowując projektowane rozwiązania mają być wsparciem dla osób młodych i nieposiadających mieszkań. Z drugiej strony ograniczają mobilność rodzin i nie zawierają żadnych wytycznych co do efektywności energetycznej kupowanych nieruchomości. Eksperci już teraz wskazują, że sposób wyliczania zdolności kredytowej będzie maił istotny wpływ na liczbę potencjalnych beneficjentów którzy będą mogli skorzystać z „Bezpiecznego kredytu 2%”.
Zapraszamy do kontaktu osoby zainteresowane rządowym programem „Bezpieczny kredyt 2%”. Już teraz sprawdź wysokość przysługujących Ci dopłat!
Ewelina Pawłowska-Szawara